حسابداری ، یکی از رشتههای پر کاربرد در تمام مشاغل است. در واقع مدیران، سرمایه گذاران و حتی دولت با اطلاعاتی که یک سیستم حسابداری برای آنها فراهم کرده است نسبت به مسائل مالی و اقتصادی تصمیم گیری خواهند کرد. در طی گذر زمان ، روش ها و سیستم های مختلفی برای پاسخ به نیازهای مالی سازمانها و مؤسسات استفاده شده است؛ همچنین با افزایش پیچیدگی های اقتصادی، این سیستمها تغییرات بسیاری در جهت بهبود کیفیت و گزارش گیری دقیقتر داشته اند.
مدیریت صحیح و بی عیب و نقص رویداد های مالی موضوعی مهم و پر اهمیت برای مدیران کسب و کار است. همه کسب و کارها و تجارت ها، از هر نوعی که باشند، نیازمند یک نرم افزار حسابداری برای مدیریت تراکنشهای مالی خود هستند.
در طول تاریخ روشهای مختلفی به منظور پاسخگویی و مدیریت نیازهای مالی و حسابداری به وجود آمده است که موجب شده دامنه حسابداری در هر دوره از تاریخ وسیع تر شود. امروزه با پیشرفت و توسعه علوم حسابداری انواع مختلفی از روشها و سیستمهای حسابداری به وجود آمده است که هریک در برههای از زمان کاربرد و استفاده خاص خود را داشته است. سیستمهای حسابداری به انواع مختلفی از قبیل: حسابداری یک طرفه، حسابداری دوطرفه، حسابداری چند بعدی تقسیم میشود. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی بیشتر این موضوعات بپردازیم .
تاریخچه حسابداری دو طرفه
شاید زمانی که لوکا پاچولی پایه های اصلی حسابداری را بنا میکرد حتی فکر نمیکرد که روزی حسابداری تا این حد توسعه پیدا کند. او در قرن ۱۵ میلادی کتابی نوشت و بخشی از این کتاب را به حسابداری اختصاص داد و برای اولین بار سیستم حسابداری دوبل یا دو طرفه را تعریف کرد. بعد از گذشت دو قرن طی تفکیک اموال حاکم از حسابهای دولتی و همچنین تفکیک اموال شخصی تاجران از حسابهای تجارت خانه توسط یک ریاضی دان هلندی سیستم حسابداری دوبل ایجاد شد.
با وجود اینکه در گذر زمان پیچیدگی های بسیاری در امور مالی و اقتصادی به وجود آمد ، اما عناصر اصلی سیستم حسابداری دوبل بدون تغییر به بقا خود ادامه داد و توانست پاسخگو تمام نیاز های مالی کسب و کار ها در زمان های مختلف باشد. دلیل اصلی بقای سیستم حسابداری دوبل سادگی قوانین، انعطاف پذیری بالا و همچنین قابلیت های ویژه آن در ثبت، انتقال و ارائه گزارشهای کاربردی در قالب صورتهای قابل فهم بود. البته در این سیستم پیشرفت های زیادی از نظر روشها و تکنیک ها صورت گرفته است که دلیلی بر محبوبیت آن تا به امروز است.
حسابداری دو طرفه چیست؟
اکثر کسب و کارها چه از روش حسابداری نقدی استفاده کنند و چه از روش حسابداری تعهدی ، از حسابداری دو طرفه به منظور نوشتن دفاتر مالی خود استفاده میکنند. حسابداری دوطرفه شیوه ای است که به حداقل سازی اشتباهات و افزایش شانس تراز شدن دفاتر حسابداری کمک میکند. این روش نام خود را به دلیل آن که دوبار تراکنش ها وارد میشوند، کسب کرده است.
هنگامی که صحبت از حسابداری دوطرفه می شود ، فرمول کلیدی و اصلی حسابداری (سرمایه + بدهی = دارایی) برای ترازنامه نقش اصلی را ایفا میکند. در حسابداری جهت تراز کردن حساب ها، از ترکیب ارقام بدهکاران و بستانکاران استفاده میکنید. امکان دارد یک بدهکار را در محاسبات خود به شکل تفریق در نظر بگیریم زیرا ، متوجه شده ایم که بدهکاران معمولاً به معنی کاهش در تراز بانکی میباشند و ممکن است بستانکاران غیر مترقبه در بانک و یا حساب کارت اعتباری خود را که به معنی پول بیشتر هستند به نفع خود افزایش دهیم. اکنون تمام چیزهایی که راجب بدهکاران و بستانکاران فرا گرفته اید فراموش کنید ، به دلیل اینکه در حسابداری معانی آن ها ساده نیستند.
یک مثال برای درک بهتر حسابداری دو طرفه
برای مثال ، شخصی می خواهد یک نوشابه از یکی از مغازه های محله شان بخرد او به مغازه رفته و یک بطری نوشابه بر میدارد و پول آن را به مغازه دار داده و بر میگردد .این مثال ساده برای هر کدام از آن ها (خود شخص و فروشنده ) اثراتی دارد. برای ساده تر شدن به آن شخص خریدار و به مغازه دار فروشنده میگوییم.
خریدار یک بطری نوشابه دارد و در مقابل از مقدار وجه نقد موجود در کیف پولش کم شده است، به عبارت دیگر تراز مالی خریدار جهت خرید نوشابه کم شده است اما او یک نوشابه دارد. در طرف مقابل فروشنده قرار دارد که او یک بطری نوشابه موجود در مغازه خود را از دست داده است و در مقابلش به اندازه قیمت آن وجه نقد دریافت نموده است، به عبارت دیگر تراز مالی فروشنده به اندازه قیمت بطری نوشابه افزایش پیدا کرده است.
زمانی که بحث بستانکاران و بدهکاران در حسابداری پیش میآید ، تنها موضوع مشخص آن است که بدهکار در سمت راست یک تراکنش و بستانکار در سمت چپ آن قرار میگیرد. این یک مثال ساده در زمینه حسابداری دوبل میباشد ، حسابداری در این زمینه سعی دارد که هر دو تراکنش را ثبت نماید و در صورتهای مالی آن را گزارش نماید . بدون استفاده از حسابداری دوبل، اسناد مالی فقط یک بخش از عملیات شرکت را گزارش مینماید .