معمولاً جهت پرداخت مبالغ با ارقام بالا ، علاوه بر وجه نقد ( پول نقد ) از چک و سفته هم استفاده می کنند ، به عبارتی بهتر است در رویداد های مالی و حسابداری بزرگ از این اسناد مالی که شرایط جابجایی و انتقال راحت تری دارند استفاده شود. این اسناد تجاری قوانین و مقررات مخصوص به خود را دارد که هر کسی در مورد آن ها اطلاعات کافی ندارد ، در این مقاله که توسط آرپا تولید کننده نرم افزار حسابداری و مالی تهیه شده است سعی می کنیم تا حد زیادی شما را با این مباحث آشنا کنیم ، با ما همراه باشید.
سفته چیست ؟
در پاسخ به عبارت سفته چیست، باید بگوییم که سفته هم مثل چک و برات یکی از انواع اسناد تجاری است. سفته در معاملات تجاری و بازرگانی کاربرد بسیار زیادی دارد و سندی است که تعهد می آفریند و صادر کننده آن باید وجه نوشته شده در این سند تجاری را پرداخت کند.
در واقع ریشه به وجود آمدن بیشتر اسناد تجاری به این علت است که جا به جا کردن پول برای انجام معاملات کاری سخت و پرخطر بوده و هنوز هم کاری پرخطر است. البته این روزها سفته در بیشتر موارد حکم ضمانت را دارد و در بیشتر موارد برای انجام معاملات از چک استفاده می شود.
نکته مهم در مورد سفته ، این است که این سند تجاری حسابداری هنوز هم بعد از مدت زمان زیادی که از وجود آن می گذرد جایگاهی شبیه به چک پیدا نکرده و حتی قوانین مربوط به سفته، نسبت به چک برای بسیاری از مردم ناشناخته است . اگر قصد دارید در مورد انواع چک بانکی و قوانین مربوط به آن، مانند سفته اطلاعات بیشتری کسب کنید به شما پیشنهاد میکنیم مقاله چک چیست را مطالعه کنید.
از منظری دیگر، سفته ، یکی از اسناد تجاری است که به موجب آن امضا کننده سفته تعهد میدهد تا در موعد مقرر یا عندالمطالبه، مبلغی را در وجه فرد یا موسسه حسابداری ذکر شده در سفته بپردازد. در زمان قدیم ، به دلیل خطر انتقال پول از جایی به جای دیگر، صاحبان کسب وکار یا تجار از آن استفاده میکردند و در قبال آن کارمزدی به صورت سفته، به نام خود و در جایی دیگر به بانک میپرداختند .
نحوه تهیه سفته
در سالیان گذشته دکه های روزنامه فروشی نیز سفته می فروختند،اما سفته همانند چک از اهمیت و اعتبار بالایی برخوردار می باشد به همین دلیل فروش سفته کمی قوانین سفت و سخت تری گرفته است. برای دریافت سفته باید به بانک ملی مراجعه کنید، دیگر بانک ها اجازه فروش سفته را ندارند، با مراجعه به بانک نیز نمی توانید مقدار زیادی سفته خریداری کنید روزانه می توانید یک مبلغ محدودی سفته از بانک ملی دریافت کنید. برای دریافت سفته از شما کد ملی دریافت می شود. اما مشاهده می شود افراد سودجویی نیز در بازار اقدام به فروش سفته می کنند، که با مبلغ بیشتری نسبت به بانک به فروش می رسانند و ممکن است سفته جعلی را به فروش برسانند.
قانون سفته
دارنده سفته باید سررسید سفته را مطالبه کند. اگر وجه سفته پرداخت شد که خب مشکلی نیست ، ولی در صورت عدم پرداخت ، دارنده سفته باید ظرف 10 روز از تاریخ سر رسید، سفته را واخواست یا (نکول) کند. واخواست ، اعتراض رسمی است به سفته ای که در سررسید آن پرداخت نشده و علیه صادر کننده سفته به عمل می آید.
از آن جا که این اعتراض باید رسماً به صادر کننده ابلاغ شود، واخواست در برگه های چاپی که از طرف وزارت دادگستری تهیه شده نوشته می شود، علاوه بر این بانک ها نیز واخواست نامه چاپی مخصوص دارند. در واخواست رونوشت کامل سفته نوشته می شود و دستور پرداخت وجه سفته که به وسیله دادگاه انجام میگیرد، آورده می شود.
سفته یا فته ، طلب سندی است که به موجب آن امضا کننده تعهد می کند مبلغی در موعد معین و یا هر وقت که حامل یا شخصی که سفته را در اختیار دارد، پولش را طلب کند بپردازد.
واخواست نامه با استفاده از کاغذ کاربن در 3 نسخه مشابه یک نسخه اصل و 2 نسخه رونوشت تنظیم شده و به وسیله واخواست کننده امضا می شود. پس از چسباندن تمبر که مبلغ آن را دادگاه مشخص می کند به دستور دادگاه ، سفته به وسیله مأمور اجرا بر طبق مقررات مربوط به ابلاغ به صادر کننده سفته ابلاغ می شود.
البته ، باید توجه داشت که هیچ نوشته ای نمی تواند جایگزین واخواست نامه شود. نسخه اصلی واخواست نامه به واخواست کننده و نسخه سوم در دفتر واخواست دادگاه بایگانی می شود و مأمور ابلاغ نسخه دوم واخواست نامه را به ابلاغ شونده یا محل اقامت او می دهد.
برای استفاده از مسئولیت تضامنی پشت نویس ها، دارنده سفته باید ظرف یک سال از تاریخ واخواست ، دادخواست خود را به دادگاه تقدیم کند. اگر دارنده سفته به این وظیفه قانونی عمل نکند، دعوی او علیه پشت نویس ها پذیرفته نمی شود. دارنده سفته ای که واخواست شده و در موعد مقرر اقامه دعوی کرده ، می تواند از دادگاه بخواهد که اموال طرف دعوی را پیش از رسیدگی و صدور حکم به نفع او توقیف کند.
در این حالت پس از صدور حکم ، دارنده سفته در وصول طلبش از مال توقیف شده ، به دیگران تقدم دارد. دادگاه نیز به محض تقاضای دارنده سفته ، ممکن است معادل وجه آن از اموال طرف مقابل به عنوان تامین توقیف کند.
در صورت اقامه دعوی علیه صادر کننده و پشت نویس در برگه دادخواست در مقابل ستون مربوط به خوانده می توان نام صادر کننده و پشت نویس یا پشت نویسان را ذکر کرد و در توضیح دادخواست در قسمت شرح دعوی از دادگاه محکومیت خوانده ردیف اول به عنوان صادر کننده و خوانده ردیف دوم به عنوان پشت نویس را به صورت تضامنی درخواست کرد.
