شاید در ابتدا که نام حسابرسی را بشنوید این سؤال برای تان ایجاد شود که چه تفاوتی با حسابداری دارد یا اصلاً اصول حسابرسی چیست و کجا کاربرد دارد ؟ اگر بخواهیم به طور خلاصه و ساده حسابرسی را بررسی و آن را تعریف کنیم ، باید گفت که بدون ارزیابی اسناد مالی یک شرکت یا سازمان ، ممکن است اشتباه و تقلب بوجود بیاید . برای داشتن یک اقتصاد سالم، استفاده از حسابرسی به عنوان یک اصل مهم ، ضروری است . این مقاله توسط شرکت نرم افزاری آرپا تولید کننده نرم افزار مالی و حسابداری تهیه شده است.
به عبارتی دیگر ، حسابرسی به این معناست که اسناد، صورت ها و فعالیت های مالی یک مجموعه، ارزیابی شود و سرانجام حاصل درست و صحیح بودن آن به صورت گزارش های استاندارد ارائه گردد. افراد حسابرسی که از طرف یک شرکت حسابداری به حسابرسی سایر شرکت ها مشغول هستند ، در برابر وظیفه ای که متقبل شده اند مسئول می شوند و باید از سیستم های کنترل داخلی اطلاعات مفیدی کسب کنند و اسناد و مدارک و صورت های مالی شرکت را به طور کامل و جامع مورد بررسی و آزمون قرار دهند .
فلسفه و جایگاه حسابرسی
برای این که فلسفه حسابرسی برای عموم مشخص شود ابتدا لازم است نقش حسابرسی که بیان کننده تمامی موارد مؤثر در تعیین نقش حسابرسی است بیان گردد . این متون که در مجموع فلسفه حسابرسی را تشکیل می دهند به طور موثر از اوایل دهه 1960 میلادی تشکیل شده اند و به مرور رشد کرده اند . به استناد نظریه های جامعه شناسان موقعیت و وظیفه هر شخص در اجتماع توسط انتظارات جامعه تعیین می شود .
حسابرسی چیست ؟
حسابرسی، یکی از پیچیده ترین رشته های زیر شاخه حسابداری می باشد . افرادی که در این رشته ادامه تحصیل می دهند یک کار مشخص و معینی را انجام می دهند . در شاخه حسابرسی گزارش های مالی شرکت به صورتی که در گزارش سالانه ارائه شده توسط فردی مستقل از شرکت است. گزارش های مالی شامل ترازنامه، صورت درآمد، صورت تغییرات در حقوق صاحبان سهام ، صورت گردش نقدی و یادداشت هایی شامل خلاصه ای از سیاست های مهم حسابداری و سایر یادداشت های توضیحی است.
حسابرسی به سه دسته طبقه بندی می شود :
۱_ حسابرسی فرآیند
۲_ حسابرسی محصول
۳_ حسابرسی سیستم
حسابرسی فرآیند چیست ؟
حسابداری فرآیند در حسابرسی شامل ،عملیات یا روش هایی بر اساس دستورالعمل ها یا استاندارد هایی که از قبل مشخص شده برای اندازه گیری انطباق با این استانداردها و اثربخشی دستورالعمل ها ارزیابی می کند
حسابرسی محصول چیست ؟
حسابرسی محصول، یکی از انواع زیر شاخه های حسابرسی می باشد که این نوع ممیزی عبارت است از بررسی و کنترل یک محصول یا مجموعه ای از خدمات خاص، مانند سخت افزار و مواد پردازش شده یا نرم افزار برای ارزیابی اینکه آیا این موارد با الزامات تطابق دارند یا خیر. مانند : مشخصات، نیاز مشتری و غیره … .
حسابرسی سیستم چیست ؟
حسابرسی سیستم، بخشی از حسابرسی است که بر روی یک سیستم مدیریت قابل انجام می باشد . و همچنین این امکان وجود دارد که آن را به عنوان یک فعالیت مستند انجام داد تا با بررسی و ارزیابی شواهد عینی تأیید کند که عناصر قابل استفاده در سیستم مناسب و تاثیر گذار بوده و بر اساس آن با الزامات معین ارتقا یافته، مستند سازی و اجرا شده اند.
خلاصه ای از اصول مهم حسابرسی
- حسابرسی قابلیت انجام رسیدگی های مستقل بر مبنای گزارشات حسابرس را فراهم می کند .
- در امور مربوط به حسابرسی محدود و مشخص کردن مسئولیت حسابرسان، نشان دهنده حدود بررسی می باشد .
- موارد مربوط به حسابرسی جهت اظهار نظر در مورد صورت های مالی فقط اکتفا به درستکاری مدیر کافی نمی باشد .
- دیوان محاسبات و عدالت کشور موظف است انجام فرآیند حسابرسی شرکت های دولتی را برعهده بگیرد .
- در شرایط خاص ، رسیدگی به صورت های مالی سهامی عام توسط بازرس قانونی قابل اطمینان مجمع عمومی صاحبان سهام صورت می گیرد.
- حسابرس مستقل گزارشات را به مرجعی که انتخابش کرده میدهد.
- انتخاب مجمع عمومی صاحبان سهام بازرسی قانونی را معین می کند .
- بازرس قانونی به مجمع عمومی صاحبان سهام گزارش وقوع جرم را می دهد.
- نقش حسابرس اعتبار دهی در رسیدگی به صورت های مالی است.
هدف حسابرسی چیست ؟
حسابرسی مشخص می کند که آیا گزارش ها و وضعیت مالی شرکت در تواریخ مختلف چگونه می باشند و روند پیشروی آن ها در هر مقطعی چگونه است . افراد حسابرس در زمان بررسی گزارش های مالی، باید از استانداردهای حسابرسی و قوانین و دستورالعمل هایی که توسط نهاد دولتی مشخص شده است ، پیروی کنند.
حسابرسان بعد از اتمام کار خود، گزارشات حسابرسی را مکتوب می کنند و در شرح به توضیح کارهایی که انجام داده اند می پردازند و مطابق آن ها دیدگاه خود را ذکر می کنند. در مواردی اظهارات حسابرسان، اعتبار صورت های مالی را افزایش می دهد؛ اما نمی تواند در حکم تضمین ادامه فعالیت واحد مورد رسیدگی یا تأییدی بر کارایی و اثربخشی آن لحاظ شود ؛ حسابرسی صورت های مالی، مسئولیت مدیریت را نسبت به آن صورت های مالی تهیه شده رفع نمی کند.
استانداردهای حسابرسی چیست ؟
در هر صنفی که فعالیت داشته باشید باید از مجموعه قوانین و دستورالعمل هایی که متعلق به آن مکان هست را رعایت کنید و مطابق آن ها روند کاری خود را ادامه دهید ، در حسابداری به این قوانین استاندارد گفته می شود . اکنون به استاندارد های موجود در رشته ( شاخه ) حسابرسی می پردازیم . این استانداردها در زمان شروع در سال ۱۹۴۷ برای اولین بار توسط مجمع حسابداران رسمی آمریکا تصویب شد. در این جا ، مطالعه مقاله استاندارد های حسابداری خالی از لطف نیست.
۳ گروه استاندارد در حسابرسی وجود دارند که هر کدام از این سه گروه نیز استاندارد های زیر گروه دارند ، مجموعه استانداردها ۱۰ مورد هستند که در متن زیر در مورد آن ها صحبت خواهیم کرد .
استاندارد های عمومی حسابرسی
تأکید این استاندارد ها بر قابلیت ها وتوانایی های علمی و عملی حسابرسان است. که خود شامل سه استاندارد میشود :
- صلاحیت حرفه ای و آموزش کافی
- استقلال رأی
- اعمال مراقبت حرفه ای
- استانداردهای اجرای عملیات حسابرسی
این استاندارد نیز شامل سه بخش میشود :
برنامه ریزی های درست ، دقیق و سرپرستی ( یعنی دارا بودن یک طرح کامل و یک طرح تفضیلی برای تعیین )
داشتن یک سری شناخت حداقلی از موارد کنترل های داخلی صاحب کار که بر اساس آن حسابرسی باید از ساختار کنترل داخلی شرکت شناخت کافی داشته باشد. جمع آوری و طبقه بندی منظم شواهد کافی و مورد اطمینان که مطابق آن حسابرس باید از شواهدی که جمع آوری کرده به عنوان مبنای معقول برای اظهار نظر بتواند استفاده کند.
استاندارد های گزارشگری در حسابرسی
این استاندارد از بخش حسابرسی نیز شامل چهار بخش میشود :
- محتوای درج شده در صورت های مالی باید با اصول حسابداری انطباق داشته باشد
- در شرایط مختلف توانایی به کار گیری یکنواخت و دقیق اصول و استاندارد های حسابداری وجود داشته باشد
- افشای درست و کافی اطلاعات
- امکان بیان دیدگاه در مورد صورت های مالی یا عدم اظهار نظر
حسابرس کیست و چه وظایفی بر عهده دارد ؟
فرد حسابرس باید تمامی اطلاعاتی که مربوط به دانش حسابرسی می باشد را داشته باشد و همچنین توانایی تجزیه و تحلیل درست و دقیق داده ها و مسائل محاسباتی را به خوبی فرا گرفته باشد و در آن ها سر رشته داشته باشد .
در سال های گذشته و نه چندان دور کار کردن با نرم افزار های حسابداری خیلی زیاد مورد توجه و استقبال مدیران و حسابداران قرار گرفته است ، بنابراین فرد حسابرس باید به طور کامل توانایی کار با نرم افزار را داشته باشد و بر روی تک تک جزئیات آن مسلط باشد و در هر زمانی به دنبال بروز کردن اطلاعات خود در مبحث حسابداری و حسابرسی باشد .
علاوه بر مهارت‌ها و توانایی هایی که ذکر شد در متن بالا ، یک حسابرس باید بتواند به خوبی با دیگران ارتباط بگیرد و در شرایط خاص با آن ها مذاکره کند و همچنین بر مهارت های نوشتاری هم تسلط کافی داشته باشد. در مورد وظایفی که حسابرس در شرکت های حسابرسی بر عهده دارد می توان گفت که کارهایی مانند جمع آوری و تحلیل آمار و ارقام، بررسی و ارزیابی صحیح حساب‌های مالی یک شرکت یا سازمان ، شناسایی و کشف ویژگی‌ها و مشخصات یک کسب و کار و بررسی روند پیشرفت سیستم های گزارش مالی آن شرکت و نیز نظارت بر کار حسابداران یک شرکت از وظایف یک فرد حسابرس است.
حسابرس چه وظایفی دارد ؟
حسابرسان در هر لحظه و در هر حال به دنبال کشف حقیقت هستند ، که بر اساس استاندارد های حسابداری تهیه شده مصادیقی را جست و جو می کنند تا دریابند که اطلاعات جمع آوری شده ، قابل اکتفا هست یا نه . حسابرس های قانونی که حسابرسی رویداد شرکت های سهامی عام پذیرفته شده در بورس را انجام می دهند، نماینده جامع سهام داران حقیقی و حقوقی برای کنترل و بررسی صورت های مالی شرکت های بورسی هستند. بنابراین کار بسیار مهم و دقیقی پیش رو دارند.
بررسی صحت و درستی صورت های مالی در پایان هر سال مالی، از وظایف حسابرسان است. شرکت ها به منظور افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی ها یا انواع و اقسام دیگر تامین مالی برای افزایش سرمایه، نیازمند گزارش حسابرس قانونی هستند.
حسابداری و حسابرسی چه فرقی با هم دارند ؟
زمانی که صحبت از دو شاخه حسابداری و حسابرسی در میان است ، فکر می کنید که مانند هم هستند و در اغلب اوقات با هم اشتباه گرفته می شوند اما باید بدانید که تفاوت های بسیار زیادی از نظر کار محاسباتی و محتوایی با هم دارند.
- تفاوت حسابدار با حسابرس حسابداران معمولاً وجود کارمندان شرکتی است که برای آن کار می کنند، در صورتی که حسابرسان معمولا توسط شرکت دیگری، برای ارزیابی و بررسی درستی کارهای حسابدار استخدام می شوند. در حالت معمولی حسابرس هیچ گونه ارتباطی از منظر مالی با شرکت ندارد.
- تفاوت حسابدار با حسابرس این است که ، حسابدار کارهای خود را به صورت روتین روزانه انجام می دهد، اما حسابرس معمولا کارهای حسابداری سه ماهه یا سالانه را انجام می دهد. حسابرسان معمولا در بحران ها و شرایط خاص در شرکت پذیرش می شوند. تفاوت دیگر حسابدار با حسابرس ،استانداردهای حسابداری بین المللی بر اقدامات عملی حسابداران حاکم است، ولی کارهای حسابرسان باید بر مبنای استانداردهای حسابرسی انجام شود.
- استخدام حسابدار در شرکت ضروری است ولی استخدام حسابرس، اختیاری است.
- حسابداران در پایان سال صورت های مالی شرکت را تنظیم می کنند. این صورت های مالی، انعکاسی از ثبات مالی شرکت را ارائه می دهد. ولی حسابرس صورت های مالی را بررسی و درستی آن ها را مشخص و مورد آزمایش قرار می دهد.
- تفاوت دیگر حسابدار با حسابرس، از آن جا که حسابداران برای شرکت های مشخصی کار می کنند، معمولا اتاق یا فضای کاری مختص و مخصوص به خود را دارند، در حالی که حسابرسان معمولا محل کاری ثابتی ندارند و از شرکتی به شرکت دیگری می روند و همواره در حال انتقال هستند .
