شما در هر مکانی که شروع به کار و فعالیت کنید ، در ابتدا باید برای ایجاد اطمینان یک قرار دادی تحت عنوان قرار داد کار تنظیم کنید و با کارفرما یک سری مفاد هایی را با توافق یکدیگر در آن درج و سپس برای مدت زمان شش ماهه و یا یک ساله آن را امضاء و مهر کنید . قرار داد کار در دنیای کسب و کار امروزه ، باید تمامی افراد اعم از مالک یک شرکت ، سازمان و یا صاحب یک کسب و کار و همچنین افراد شاغل چه در ارگان های دولتی و چه در ارگان های غیر دولتی و خصوصی از آن اطلاع داشته باشند.
با تنظیم و صدور یک قرار داد کاری مشخص می توانیم اطمینان داشته باشیم نیروی کار با انگیزه بیشتر و دقت بالاتر بر انجام کار مقرر شده اش تلاش می کند. عقد قرارداد کاری کاملاً به منفعت طرفین قرارداد می باشد. عدم استفاده از قرارداد کاری می تواند منجر به بروز مشکلات زیادی برای دو طرف یا یکی از طرفین به همراه داشته باشد.
اصلی ترین موضوع در مبحث قرارداد کاری این است که افراد زیادی تصور می کنند به اندازه کافی در مورد این موضوع اطلاعات دارند، در صورتی که در اغلب موارد اینطور نیست. ما سعی نموده ایم در این مقاله به مهم ترین نکات و توضیحات لازم و مکمل در مورد قرارداد کاری بپردازیم .این مقاله توسط شرکت نرم افزاری آرپا تولید کننده نرم افزار حسابداری و مالی تهیه شده است و در پایان مطالع این مقاله به تمامی نکاتی که به عنوان یکی از طرفین قرارداد لازم است بدانید مسلط خواهید شد .
تمامی قرارداد هایی که در حسابداری تنظیم می شوند بر مبنای قرارداد های قانون کار هستند. قرارداد حسابداری، تعهدی کتبی است که بین طرفین و مجموعه ای از افراد نوشته شده و در نهایت امضا می شود. شرایط هر کدام از قراردادهای حسابداری با قرار داد های مشابه خود تفاوت دارد و هر دو طرف میبایست همه ی بندها و ضوابط بیان شده در قرارداد حسابداری را قبول کرده و آنان را رعایت کنند.
قرارداد حسابداری، قرارداد کاری موقت یا دائم است که با استناد بر ماده 7 قانون کار نوشته شده و پذیرش می شود. بر مبنای ماده 7 قانون کار ، قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که بر مبنای آن، کارکنان یا کارگران در ازای دریافت حق السعی، کاری را به مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام می‌دهند .
مطابق قرارداد حسابداری، حسابدار برای مدت زمانی معلوم و یا موقتاً به وسیله کارفرما به کار مشغول می شود و بنا بر ساعات کاری و حجم کاری خود، حق‌الزحمه مربوط به خود را از طرف کارفرما دریافت می کند. در این قرارداد، کلیه ی شرایط و مسئولیت های حسابدار مکتوب و درج شده و امضا می شود.
پس از این که با مفهوم و توضیحات قرارداد کار آشنا شدید ، باید بدانید که در قرارداد های استخدامی در ادارات دولتی و در شرکت های خصوصی دو دسته کلی وجود دارد . در ادامه مطالب با آن ها آشنا می شوید :
بر مبنای قوانین و مقررات استخدام کشوری در ارگان ها و ادارات دولتی ۳ نوع استخدام رسمی، پیمانی و خدماتی یا قرارداد کاری در ایران پر مخاطب و پر رنگ است . افراد و کارمندان رسمی دولت مشمول قانون استخدام کشوری و قانون مدیریت خدمات کشوری هستند و همچنین مشمول صندوق بازنشستگی کشوری هم می باشند. نیروهای کار پیمانی برای فعالیت های تصدی گری در ادارات مختلف استخدام خواهند شد و مشمول آیین نامه استخدام پیمانی و صندوق تأمین اجتماعی می باشند. گروه دیگری از کارکنان ادارات دولتی، کارهای خدماتی و پشتیبانی را بر عهده دارند .
-
قراردادهای شرکت‌های خصوصی
در واحد های خصوصی و غیر انتفاعی ، موارد استخدامی تحت قدرت و نظارت نظام استخدامی قانون کار است و مشمول صندوق تأمین اجتماعی هم می باشند. با استناد به الزامات قانونی، تنظیم و صدور قرارداد کار در شرکت های خصوصی شامل 2 دسته قرارداد می شود. چگونگی نوشتن قرارداد کار در شرکت های خصوصی از دیدگاه مدت قرارداد و قرارداد های کار از منظر ساعت کاری تفاوت دارند .
قرارداد کار به طور معمول بر حسب مدت زمان کاری توافق شده دسته بندی میشود.
۱_ قرارداد کار دائم
در قرارداد کار دائم ، زمانی برای اتمام کار وجود ندارد و آن قرارداد دائمی نامیده می شود. در این نوع قرارداد فقط تاریخ شروع به کار درج می شود و پایانی برای آن منظور نمی شود. اما تعریف قانون نیز این گونه است که بر اساس تبصره 2 ماده 7 قانون کار ،در کارهایی که طبیعت آن ها مستمر گونه است ، در شرایطی که مدتی در قرارداد ذکر نشود، قرارداد دائمی تلقی می‌گردد .نکته مهم و حائز اهمیت در این قرارداد ها به اخراج کارگران مربوط است، چرا که بر اساس تبصره قانون گذار، کارگران را نمی توان بدون دلیل موجه اخراج کرد.
در صورتی که کارفرمایی قصد اخراج یک کارگر را داشته باشد که با آن قرارداد کار دائمی بسته، باید از فرایند و تشریفات خاصی که در قانون به صراحت بیان شده است استفاده کند و یک علت موجه و قانع کننده نیز داشته باشد که شورای اسلامی کار با آن موافق باشند. این موضوع باعث شده که قرارداد دائمی در میان کارفرمایان خواهان و مقبولیت کمتری داشته باشد و ترجیح دهند که با کارگران تمدید قراردادهای موقت داشته باشند و از بستن قراردادهای دائمی خودداری کنند.
۲_ قرارداد کار موقت
قرارداد کار موقت از دیگر انواع قرارداد ها است که در مقایسه با بقیه بیشتر مورد توجه و استفاده قرار می گیرد. به قرارداد موقت، قرارداد برای مدت معین نیز گفته می شود و به این صورت تعریف می شود که بین کارفرما و کارگر، قراردادی برای مدت زمانی محدود برای انجام کاری که در مورد آن توافق شده، منعقد می شود.
اساسی ترین موضوع در قرارداد کار موقت این است که زمان شروع و پایان کار یا سررسید برای آن تعریف و ارائه می شود و مطابق آن در تاریخ معینی قرارداد کار میان کارگر و کارفرما به پایان می رسد .
همچنین قرارداد کار موقت جزء قرارداد های معین است و قانون گذار برای پایداری و ثبات دستمزد کارگران، شرایط معینی را برای آن ها مد نظر گرفته است. بنابراین در زمان عقد قرارداد موقت، کارگر و کارفرما قادر نیستند بر سر حقوق و مزایایی توافق کنند که خلاف بوده یا کمتر از آنچه باشد که در قانون درج شده است. کارفرما در طول مدت قرارداد این قابلیت را ندارد که نسبت به اخراج کارگر اقدام کند و قرارداد را فسخ کند مگر با اخذ موافقت از شورای اسلامی کارگاه.
۳_ قرارداد کار ساعتی
قرار داد کار ساعتی ، برای کار ها و فعالیت هایی مورد استفاده قرار می گیرد که نیروی کار (نیروی انسانی) لازم نیست به طور تمام وقت در محل فعالیت و کار خود حضور پیدا کند. در مفاد قانون کار، قرارداد کار ساعتی به رسمیت شناخته شده و بر اساس تبصره ۱ ماده ۳۵، بند الف ماده ۳۷ و ماده ۳۹ قانون کار به آن مشروعیت بخشیده است.
بر اساس قوانین و دستورالعمل هایی که در ادامه مطلب ذکر می شود، قانون کار در جهت حمایت از کارگران با قرارداد کار ساعتی، قوانین و مقرراتی را تنظیم و ارائه کرده که بر مبنای آن حقوق و مزایای کارگر پایدار بماند و به او پرداخت شود.
بر مبنای تبصره ۱ ماده ۳۵ ، در صورتی که دستمزد با ساعات انجام کار ارتباط نداشته باشد، دستمزد ساعتی و در صورتی که بر مبنای میزان انجام کار یا محصول تولید شده باشد، کارمزد و در صورتی که بر مبنای میزان انجام کار یا محصول تولید شده در مدت زمان معین باشد، کارمزد ساعتی گفته می شود.
از طرفی دیگر مطابق بند الف ماده ۳۷ ، در شرایطی که بر مبنای قرارداد کتبی یا عرف کارگاه وجه دستمزد به صورت روزانه یا ساعتی مشخص شده باشد، پرداخت آن باید بعد از محاسبه در پایان روز یا هفته یا پانزده روز یک‌بار به نسبت ساعات کار و یا روزهای کارکرد صورت بگیرد .
۴_ قرار داد کار پیمانکاری
در تمامی قرارداد های پیمانکاری، یک خط مشی جمعی به وسیله کارفرما( مالک) برای پیمانکار تنظیم می شود و فقط نتیجه و نهایی طرح برای کارفرما حائز اهمیت است ؛ به این ترتیب کارفرما به طور مستقیم بر چگونگی انجام کار مدیریت ندارد.
بنابراین در این قرارداد ها، شخص پیمانکار از آزادی عمل بیشتری برخوردار است که به هر روشی که مد نظرش بوده طرح را به انجام برساند. در این نوع از قرارداد میبایست کلیه ی خدماتی که مورد نیاز کارفرما است به طور دقیق و کامل بیان شود.
به عنوان مثال تصور کنید این قرارداد برای انجام خدماتی مثل راه‌اندازی یک سایت آنلاین شاپ برای یک شرکت تولیدی باشد؛ کارفرما باید ریز جزئیات و تمامی موارد مهم این خدمات را به صورت واضح در بخش موضوع قرارداد بیان کند و مشخص کند که از پیمانکار، یک سیستم فروش با چه ویژگی های مشخصی تقاضا دارد. همچنین در این قرارداد جزئیات دیگری از جمله وجه قرارداد و چگونگی پرداخت آن نیز باید به شکل دقیق و خوانا مشخص شود.
وضعیت بیمه در قراردادهای پیمانکاری به این صورت است که همه ی پیمانکاران و کارفرمایان ملزم هستند که کارکنان خود و همچنین کارکنان پروژه های مناقصه و قراردادی را تحت حفاظت و پوشش بیمه قرار دهند. حق بیمه در قرارداد های پیمانکاری به این شکل است که به صورت درصدی از وجه یا بهای کل قرارداد است.
وجود و تنظیم قرارداد کار برای تمامی افراد اعم از کارگر و کارفرما سبب دلگرمی در هنگام شروع همکاری بوده و موجب می شود نیروی کار، با اشتیاق و اعتماد بیشتر وقت و انرژی اش را صرف انجام وظیفه اش کند. متاسفانه در اغلب موارد شغلی، عقد قرارداد و یا اتمام قرارداد برای بسیاری از اشخاص مشکلاتی را ایجاد کرده است بنابراین آشنایی با این که قرارداد کار چیست و چه جزئیاتی برای تنظیم قرارداد کاری صحیح و ضروری است.
