ترازنامه چیست؟ ترازنامه در صورت های مالی

ترازنامه چیست؟

ترازنامه چیست؟

 

ترازنامه وضعیت یک واحد تجاری را که در بر گیرنده منابع اقتصادی تحت کنترل آن ، ساختار مالی آن ، میزان نقدینگی و توان بازپرداخت بدهی ها و ظرفیت سازگاری آن با محیط عملیاتی است نشان می دهد.

اطلاعات درباره وضعیت مالی در ترازنامه ارائه می شود ترازنامه را همچنین صورت وضعیت مالی نیز می گویند.

  • عناصر ترازنامه

ترازنامه صورت دارایی ها بدهی ها و تفاوت این دو یعنی حقوق صاحبان سرمایه در یک مقطع زمانی مشخص است.

  • ترازنامه نماد معادله اساسی حسابداری است:

حقوق صاحبان سرمایه + بدهی ها = دارایی ها

تعریف دارایی

عبارت است از حقوق نسبت به منافع اقتصادی آتی یا سایر راه های دستیابی مشروع به آن منافع که در نتیجه معاملات یا سایر رویداد های گذشته به کنترل واحد تجاری در آمده است .

تعریف بدهی

بدهی عبارت است از تعهد انتقال منافع اقتصادی توسط واحد تجاری ناشی از معاملات یا سایر رویداد های گذشته است .

تعریف بدهی مستلزم وجود تعهدی مبنی بر انتقال منافع اقتصادی است ، بیشتر بدهی ها ناشی از تعهدات قانونی است تعهد قانونی شرط کافی برای وجود بدهی است چرا که ذی نفع می تواند بر خروج منافع اقتصادی جهت تسویه اصرار ورزد.

تعریف حقوق صاحبان سهام

عبارت است از باقیمانده ای که از کسرجمع بدهی های واحد تجاری از جمع دارایی های آن حاصل می شود.

ترازنامه باید حداقل حاوی اقلام زیر باشد:

الف) دارایی های ثابت مشهود

ب) دارایی های نامشهود

پ) سرمایه گذاری ها

ت)موجودی مواد و کالا

ج) حساب ها و اسناد دریافتنی تجاری و سایر حساب ها و اسناد دریافتنی

د)موجودی نقد

ه)حساب ها و اسناد پرداختنی تجاری و سایر حساب ها و اسناد پرداختنی

ز)ذخیره مالیات

ح)ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان

ی)بدهی های بلند مدت

ط) سرمایه

ل)سود و زیان انباشه

اطلاعاتی که در یادداشت های توضیحی افشا می شود

واحد تجاری باید طبقات فرعی اقلام اصلی را که متناسب با عملیات واحد تجاری طبقه بندی شده است همراه با جزئیات در یادداشت های توضیحی افشا کند.

و در صورت لزوم هر قلم فرعی باید بر حسب ماهیت به اقلام فرعی تری طبقه بندی شود و مبالغ پرداختنی به دریافتنی از واحد تجاری و سایر واحد های تجاری و سایر اشخاص باید به تفکیک و جداگانه در یادداشت های توضیحی افشا شود .

ترازنامه چیست؟
  • طبقه بندی اقلام ترازنامه

اغلب واحد های تجاری بر اساس استاندارد حسابداری شماره ۱۴ ( نحوا ارائه دارایی ها و بدهی های جاری) باید دارایی های جاری و بدهی های جاری را به عنوان طبقاتی جداگانه در ترازنامه منعکس کنند.

(ترازنامه ای که در آن دارایی ها و بدهی ها به جاری و غیر جاری تقسیم بندی می شود ترازنامه طبقه بندی شده نامیده می شود)

(در ترازنامه معمولا دارایی ها به ترتیب کاهش نقدینگی و بدهی ها بر اساس تاریخ سررسید و حقوق صاحبان سهام برحسب کاهش بقا طبقه بندی می شود)

دارایی های جاری و غیر جاری

دارایی های جاری

دارایی های جاری عبارت است از ، موجودی نقد و سایر دارایی هایی که به طور معمول انتظار می رود ظرف یکسال از تاریخ ترازنامه به وجه نقد تبدیل شود ، به فروش رود یا به مصرف برسد که در سطح اول ترازنامه در نرم افزار حسابداری می باشد.

مانند : موجودی نقد ، سرمایه گذاری های کوتاه مدت ، حساب های دریافتنی ، اسناد دریافتنی کوتاه مدت ، موجودی های کالا و پیش پرداخت ها نمونه هایی از اقلام دارایی های جاری هستند ، اقلام دارایی های جاری معمولاً به ترتیب کاهش نقدینگی در ترازنامه طبقه بندی می شوند.

دارایی های غیر جاری

دارایی های غیرجاری به اقلامی از دارایی گفته می شود که موسسه قصد نگهداری و استفاده از آن  را برای سال های متمادی دارد . مانند : زمین ، ساختمان ، اثاثه اداری ، وسایل نقلیه و اسناد دریافتنی بلند مدت.

دارایی های غیر جاری را دارایی های ثابت یا بلند مدت نیز می گویند ، دارایی هایی که در یک موسسه جاری تلقی می شوند ممکن است در موسسه دیگری جزء دارایی های غیرجاری و در یک شرکت تولید خودرو به مثابه محصول آن جزء دارایی های جاری طبقه بندی می شود.

بدهی های جاری و غیرجاری

بدهی های جاری تعهداتی هستند که انتظار می رود حداکثر طی یکسال آتی از محل دارایی های جاری یا ایجاد بدهی جاری دیگر تسویه یا بازپرداخت شوند.

بدهی های جاری معمولاً به ترتیبی که تسویه خواهند شد در ترازنامه طبقه بندی می شوند.

حساب های پرداختنی ، اسنادپرداختنی کوتاه مدت ، پیش دریافت ها و مالیات پرداختنی ، نمونه هایی از بدهی های جاری هستند.

بدهی های غیر جاری تعهداتی هستند که انتظار نمی رود طی یک سال از محل دارایی‌های جاری یا ایجاد بدهی جاری دیگر تصفیه یا بازپرداخت شوند.

اوراق قرضه پرداختنی و اسناد پرداختنی بلند مدت نمونه هایی از بدهی های غیر جاری هستند.

  • سودمندی ترازنامه

ترازنامه با ارائه اطلاعاتی پیرامون دارایی‌ها و بدهی‌ها و حقوق صاحبان سرمایه مبنایی را برای محاسبه بازده عملیات و ارزیابی ساختار سرمایه شرکت فراهم می‌کند همچنین استفاده کنندگان برای تعیین ریسک شرکت و جریانات نقدی آتی از اطلاعات ترازنامه استفاده می کنند.

در این رابطه تحلیل‌گران از ترازنامه برای تعیین نقدینگی شرکت توانایی پرداخت بدهی و انعطاف پذیری مالی استفاده می‌کنند همانطور که مطرح شد نقدینگی مدت زمانی است که انتظار می‌رود طی آن یک دارایی فروخته شده یا به گونه ای دیگر به وجه نقد تبدیل شود یا مدت زمانی که انتظار می‌رود بدهی ها تسویه گردد را نشان می دهد اعتبار دهندگان به نسبت های نقدینگی کوتاه مدت مانند نسبت وجوه نقد به بدهی‌های کوتاه‌مدت علاقه‌مند هستند این نسبت ها نشان می دهد که آیا یک شرکت منابع کافی برای پرداخت تعهدات جاری و سررسید شده در اختیار دارد به صورت مشابه ، سهامداران نقدینگی را به منظور ارزیابی امکان تقسیم سود یا بازخرید سهام مورد توجه قرار می دهند به طور کلی نقدینگی بالاتر ریسک ورشکستگی( عدم توانایی پرداخت بدهی‌ها )شرکت را کاهش می‌دهد.

صورت مالی

برخی از مهمترین محدودیت های ترازنامه به شرح زیر است

۱_ اغلب  دارایی ها و بدهی هایی که در ترازنامه گزارش می‌شوند با استفاده از مبنای بهای تمام شده تاریخی اندازه گیری می شوند درنتیجه ترازنامه اغلب به دلیل عدم گزارش ارزش های منصفانه مورد انتقاد واقع شده است.

۲_ در تعیین بسیاری از اقلام گزارش شده در ترازنامه شرکت از برخی قضاوت ها و برآورد ها استفاده می کند.

۳_ ترازنامه بسیاری از اقلام دارای ارزش مالی که شرکت قادر به اندازه گیری معقولانه آنها نیست را حذف می نماید.

شکل و فرمت ترازنامه

سه شیوه معمول جهت تهیه ترازنامه وجود دارد

۱_ شکل حساب تی : شکل سنتی تهیه ترازنامه است در این شکل ارائه دارایی‌ها در سمت راست ترازنامه و بدهی‌ها و حقوق صاحبان سرمایه در بخش‌های جداگانه در سمت چپ نمایش داده می شوند.

۲_ شکل گزارشی :به روشی مشابه روش اول تهیه می شود با این تفاوت که در آن ابتدا دارایی‌ها نوشته شده و سپس بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام به جای انعکاس در سمت چپ ترازنامه در ادامه دارایی‌ها آورده می‌شود.

۳_ شکل وضعیت مالی :تاکید آن بر سرمایه در گردش و نیز خالص دارایی هایی است که از محل حقوق صاحبان سهام  تامین مالی شده است.

  • مبنای اندازه گیری عناصر ترازنامه

در حسابداری کنونی در شناسایی اولیه ارزش تاریخی ملاک ثبت و پردازش اطلاعات مالی قرار می‌گیرد و اصولاً به همین جهت اغلب  عنوان می گردد که صورت‌های مالی محصول سیستمی است که بر ارزش های تاریخی مبتنی است اما در اینجا باید به این مسئله توجه جدی داشت که سیستم مبتنی بر ارزش‌های تاریخی شاید در پاره‌ای از موارد بتواند پاسخگوی نیازهای استفاده کنندگان گزارش های مالی باشد اما در برخی از موارد دیگر نظیر مطالبات ،بدهی های برآوردی و یا دریافت دارایی به طور رایگان و یا در قالب معاوضه که فاقد ارزش تاریخی می باشند خیلی موثر به نظر نمی‌آید بنابراین لازم است علاوه بر ارزش تاریخی از مبنای ارزش گذاری دیگری در گزارش های مالی استفاده نمود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

keyboard_arrow_up